SITUASI 16: PERBEZAAN DIALEK KELANTAN DAN DIALEK TERENGGANU

Dialek bermaksud satu bentuk bahasa yang digunakan dalam sesuatu daerah atau oleh sesuatu kelas sosial yang berbeza daripada bahasa standard atau disebut sebagai ‘loghat’. Menurut  Edward Sapir, dialek dikenali sebagai bentuk percakapan tempatan yang berbeza dengan pendapat dengan bentuk bahasa kesusasteraan. Dialek merupakan satu bentuk percakapan tempatan yang terhad kepada kawasan-kawasan tertentu sahaja. Setiap tempat yang mempunyai dialek mempunyai cara sebutan dan pengucapan berbeza seperti perbezaan antara dialek Kelantan dan dialek Terengganu.

Pengantian huruf untuk sebutan   

Dialek Kelantan merupakan salah satu dialek Melayu yang paling banyak mempunyai perbezaan sebutan dari dialek-dialek Melayu di Semenanjung. Selain sebutan, dialek Kelantan juga mempunyai banyak perkataan yang berbeza. Perbezaan yang ketara dalam dialek Kelantan adalah penggantian huruf ‘n’ dan ‘ng’ di belakang kata dengan huruf ‘e’(Sama dengan bunyi ə dalam bəca). Manakala dalam dialek Terengganu gaya percakapan penutur dialek Terengganu sama seperti dialek Kelantan tapi berbeza dari segi sebutan. Ciri utama dialek Terengganu adalah penambahan huruf ‘g’ bagi kata-kata yang berakhiran dengan ‘n’.

Ejaan Standard ( MelayuBaku)	Dialek Kelantan	Dialek Terengganu
makan	makə	makang
ikan	ikə	ikang
bukan	bukə	bukang
jalan	jalə	jalang
hujan	hujə	hujang
bulan	bulə	bulang

Pengantian huruf dalam kata tanya

Penyebutan kata tanya dalam dialek Kelantan dan Terengganu berbeza mengikut dialek yang digunakan. Dalam dialek Kelantan, huruf ‘a’ di belakang kata akan digantikan dengan bunyi ‘o’. Manakala dalam dialek Terengganu huruf ‘a’ diakhir kata tanya diganti dengan bunyi ‘ĕ’ yang jelas sebagaimana dialek Perak.

Ejaan Standard ( Melayu Baku)	Dialek Kelantan	Dialek Terengganu
apa	gapo	apĕĕ
bila	bilo	bilĕĕ
siapa	sapo	sapĕĕ
di mana	mano	manĕĕ